ВВС Великобритании

Wkrótce RAF zamieni się w perspektywiczny rodzaj sił zbrojnych, dysponujący nieznanymi wcześniej możliwościami oraz najnowszym uzbrojeniem i sprzętem wojskowym.

Świat pomału wychodzi z pandemii COVID-19, a jednocześnie rządy wielu państw dostrzegają szybko zmieniające się środowisko bezpieczeństwa międzynarodowego. Nowe wyzwania skutkują zmianami w kierunkach rozwoju sił zbrojnych. Po okresie sielanki w którym największym wyzwaniem była walka z islamskim terroryzmem gdzieś na krańcach świata, dziś zaczyna wracać znana nam z drugiej połowy XX wieku zimna wojna. Tyle, że w nowym układzie, w którym region Azja – Pacyfik – Ocean Indyjski staje się centrum wydarzeń. Co nie oznacza, że Europa nie powinna przygotować się na obronę swojej demokracji, wolności, gospodarki czy wręcz terytorium.

Kluczowym dla nowych kierunków rozwoju w Wielkiej Brytanii jest dokument „Defence in a Competitive Age” (obrona w dobie rywalizacji), który w marcu 2021 r. został zaprezentowany brytyjskiemu parlamentowi przez Sekretarza Stanu ds. Obrony Bena Wallace. Wspomniana publikacja licząca sobie kilkadziesiąt stron zawiera bardzo istotne informacje, nakreślające kierunki rozwoju sił zbrojnych, w tym także Królewskich Sił Powietrznych (RAF, Royal Air Force).

Zgodnie z planami F-35B (na zdjęciu) miały zastąpić samolotów myśliwsko-bombowe Tornado i szturmowe Harrier, ostatecznie przejmą zadania tylko tych ostatnich.

Wspomniana publikacja odnotowuje, że następuje coraz większe przeniesienie środka ciężkości globalnej konfrontacji między państwami w obszar Azji, Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego, gdzie głównym, najgroźniejszym przeciwnikiem demokratycznych państw zachodnich jest Chińska Republika Ludowa (ChRL). Jednocześnie odnotowano także zaostrzającą się rywalizację między państwami demokratycznymi a państwami autorytarnymi i że jest to konfrontacja wartości oraz wpływów poszczególnych systemów politycznych. Jednocześnie następują szybkie zmiany technologiczne, które przenoszą konfrontację w nowe obszary, a poza tym sama technologia daje nowe, nieznane dotąd narzędzia dominacji.

Dopiero na kolejnym miejscu wymieniono zagrożenia związane ze zmianami klimatycznymi, transformacją państw, terroryzmem i przestępczością zorganizowaną. Dodano przy tym, że wspomniane trendy będą wchodziły ze sobą w interakcje, na co nałoży się też wychodzenie z kryzysu związanego z COVID-19, czyniąc przewidywanie przyszłości niezwykle trudnym. Ogólnie jednak jest oczywiste, że światowe środowisko bezpieczeństwa ulega degradacji, co jest wyraźnie obserwowane. Jednocześnie coraz bardziej zacierają się granicę między wojną a pokojem, graczami państwowymi i niepaństwowymi, środowiskiem macierzystym a zamorskim, światem realnym a wirtualnym. Znane od dawna techniki oddziaływania takie jak przemoc ekonomiczna, wroga propaganda, kradzież własności intelektualnej i szpiegostwo są obecnie potężnie wzmocnione poprzez powszechną dostępność do informacji oraz ze względu na transformację technologiczną. Nasi adwersarze starają się podważyć podstawy naszego bezpieczeństwa oraz dobrobytu, szukając sposobów na naruszenie naszej zdolności decyzyjnej oraz spójności naszych sojuszy, godząc też w międzynarodowe instytucje. Wciąż spotykamy się z wyzwaniami poniżej otwartej wojny oraz z użyciem środków niekinetycznych do wpłynięcia na poziom naszego bezpieczeństwa, i taka też będzie charakterystyka przyszłego środowiska operacyjnego – napisano w dokumencie.

Oczywiście mowa jest w nim także o Federacji Rosyjskiej: Rosja nadal stanowi największe jądrowe, militarne konwencjonalne oraz okołoprogowe [czyli na granicy otwartej wojny i użycia środków poniżej jej progu – przyp. autorów] zagrożenie dla Europy. Modernizacja rosyjskich sił zbrojnych, zdolność do zintegrowania całości aktywności państwa oraz większa skłonność do podejmowania ryzyka czyni z Rosji groźnego i nieprzewidywalnego przeciwnika.

Warto również przytoczyć akapit dotyczący Chińskiej Republiki Ludowej: rosnąca siła Chin jest ponad wszelką wątpliwość najważniejszym geopolitycznym czynnikiem współczesnego świata. Chiny stanowią skomplikowane i systemowe zagrożenie. Jak to jasno oświadczyliśmy w naszym Zintegrowanym Przeglądzie Obronnym [inny dokument doktrynalny Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii – przyp. autorów] musimy być gotowi by się temu przeciwstawić dla ochrony naszych wartości i globalnych interesów, jednocześnie utrzymując zdolności do przeciwdziałania innym niekorzystnym czynnikom, takim jak zmiany klimatyczne, by czerpać korzyści z naszych stosunków ekonomicznych. Znaczący wpływ chińskiej modernizacji sił militarnych, która przebiega wyraźnie szybciej niż w innych krajach, a także wzrost chińskiej asertywności w regionie azjatyckim i obszarze Oceanu Indyjskiego, będzie dla nas rosnącym wyzwaniem.

Jeśli chodzi o Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną oraz Islamską Republikę Iranu, to krajom tym poświęcono jedno zdanie. Że dalej będą stanowiły zagrożenie w związku z posiadaniem broni jądrowej (KRLD) bądź w związku z jądrowymi aspiracjami (Iran).

Następnie scharakteryzowano zagrożenia terrorystyczne, które też podlegają transformacji. Przede wszystkim działalność terrorystów przenosi się z klasycznego pola walki do cyberprzestrzeni, starają się oni oddziaływać propagandowo na państwa zachodniego kręgu kulturowego, nie bez sukcesów. Wspomniano też o zmianach klimatycznych, raptownym rozwoju technologii oraz dostępie do niej dla wielu nieodpowiedzialnych aktorów na arenie międzynarodowej itd.

средство

Z powyższego wyłania się niewesoły obraz sytuacji międzynarodowej, w której środowisko bezpieczeństwa międzynarodowego jest coraz bardziej skomplikowane, coraz mniej bezpieczne i coraz mniej przewidywalne. Ale poddać się biernie rozwojowi wydarzeń to najgorsze, co można zrobić. W ślad za tym wskazano główne założenia nowej polityki obronnej. A są one następujące:

» utrzymanie strategicznej przewagi przez naukę i technologię – która służy wsparciem, poprzez: nasze wsparcie dla brytyjskiej siły cybernetycznej poprzez wystawienie Narodowych Sił Cybernetycznych, zainwestowanie co najmniej 6,6 miliardów funtów w badania i rozwój w ciągu najbliższych czterech lat, zgodnie z „Defence Science and Technology Strategy 2020”;

» kształtowanie otwartego światowego porządku przyszłości – który będziemy mocno wspierać przez: ścisłe przestrzeganie Międzynarodowych Praw Człowieka w naszym własnym działaniu; utrzymywanie swobody żeglugi w ramach wsparcia wymuszania międzynarodowego prawa morskiego, kształtując odpowiedzialne zachowania w cyberprzestrzeni i w kosmosie, oraz przestrzegając etyki rozwoju technologii, bazując na demokratycznych wartościach, przestrzegając prawa międzynarodowego oraz norm i zasad poprzez partnerskie podejście do kwestii bezpieczeństwa;

» wzmocnienie bezpieczeństwa i zdolności obronnych w kraju oraz za granicą – będziemy wspierać przez: obronę Wielkiej Brytanii, obronę brytyjskich terytoriów zamorskich, utrzymywanie zdolności do ewakuacji niewalczących z rejonu konfliktów w razie potrzeby, oraz nasze umiejętności ochrony przed bronią masowego rażenia (…); poprzez nasz wkład do odstraszania w ramach kolektywnej obrony NATO, wsparcie budowania zdolności obronnych u sojuszników podzielających nasze poglądy na rozwój zagrożeń międzynarodowych, wsparcie operacji pokojowych ONZ;

» budowanie odporności w kraju i za granicą – którą będziemy zabezpieczać przez: wsparcie militarne władz cywilnych, co niedawno zademonstrowaliśmy w czasie pandemii COVID-19, wsparcie w usuwaniu skutków klęsk żywiołowych i wsparcie sił porządkowych.

Według Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii przyszłe pole walki nie będzie ograniczone liniami na mapie czy geograficznie. Należy się spodziewać złożonych, skomplikowanych i wzajemnie się wspierających wyzwań zarówno poniżej, jak i potencjalnie powyżej progu wojny. Dostrzeżono też, że technologiczna przewaga Wielkiej Brytanii i sojuszników nad potencjalnymi przeciwnikami w ciągu ostatnich dwóch dekad znacznie zmalała. Dzieje się tak nie tylko z powodu wysiłków tych państw, ale także na skutek szybkiego postępu technologicznego, który pozwala na pozyskanie gotowych technologii komercyjnych na rynku cywilnym do efektywnej modernizacji systemów wojskowych.

Wśród nowych technologii wskazanych przez brytyjskie Ministerstwo Obrony jako stanowiących szczególne wyzwanie zaliczono pociski hipersoniczne, pozwalające na precyzyjny atak konwencjonalnym lub jądrowym ładunkiem bojowym z wykorzystaniem nieprzewidywalnej trajektorii lotu, dające mało czasu na reakcję i z tego powodu bardzo trudne do zneutralizowania.